Doradztwo zawodowe

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
w Szkole Podstawowej nr 94
im.Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego
w Warszawie ul. Cietrzewia 22a

Prowadzące

Jolanta Kolera tel. 791 098 087

Ewa Sucharska tel. 510 289 662

Warsztaty zawodoznawcze w Centrum Kształcenia Zawodowego

W dniu 4 grudnia uczniowie klas 7i 8 uczestniczyli w warsztatach zawodoznawczych w Centrum Kształcenia Zawodowego w Warszawie.
Uczniowie mieli okazję sprawdzić swoje umiejętności praktyczne w 4 pracowniach – budowlanej, krawieckiej, cukierniczej i stolarskiej.  Ponadto każdy uczestnik miał możliwość odbycia rozmowy z doradcą zawodowym .
Wszyscy uczestnicy wycieczki byli bardzo zadowoleni.

1. Ocena zapotrzebowania na WSDZ w Szkole Podstawowej nr 94

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w szkole obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru dalszej drogi kształcenia. System ten określa rolę i zadania osób odpowiedzialnych w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty, metody pracy. WSDZ jest częścią planu wychowawczego szkoły i jest włączony do Statutu szkoły. Adresatami projektu są uczniowie, ich rodzice, nauczyciele i instytucje wspomagające proces doradczy.

Dobrze przygotowany uczeń do podjęcia decyzji edukacyjnej i zawodowej to taki, który wie jakie ma zainteresowania i predyspozycje, potrafi dokonać samooceny, zna swoją wartość, ma plany na przyszłość.

Opracowany WSDZ usprawni pracę szkoły i przepływ informacji doradczej.

2. Założenia i cele WSDZ

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego zakłada, że:

  • wybór zawodu jest procesem rozwojowym i stanowiącym sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia;
  • na wybór zawodu składają się: wiedza o sobie, wiedza na temat zawodów, wiedza o rynku pracy;
  • na wybór zawodu wpływają głównie cechy osobowościowe jednostki (temperament, charakter, poziom inteligencji, zainteresowania, zdolności), umiejętności, doświadczenia, wyznawane wartości i normy, czynniki emocjonalne, zdrowotne, rodzaj i poziom wykształcenia, wpływ rodziny , aktywność własna jednostki;
  • preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się w toku życia człowieka;
  • działania w ramach WSDZ muszą być systematyczne, zaplanowane i realizowane wg harmonogramu pracy szkoły;
  • WSDZ obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami (Radą Pedagogiczną);
  • WSDZ ma charakter planowych działań ogółu nauczycieli i koordynowany jest przez szkolnego doradcę zawodowego, dzięki czemu wszelkie działania szkoły mają spójny charakter.

Cele programu WSDZ:

Przygotowanie uczniów do trafnego wyboru drogi dalszego kształcenia i zawodu. Cel główny wykazuje konieczność kształcenia u uczniów konkretnych umiejętności i dyspozycji, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych. Jest zobowiązaniem całej społeczności szkolnej do systematycznych oddziaływań wychowawczo – doradczych.

Cele szczegółowe

Uczniowie :

  •  rozwijają umiejętności pracy zespołowej, przełamywania barier środowiskowych oraz kształtowania właściwych relacji społecznych;
  • wiedzą jak się uczyć i rozwijać swoje zainteresowania, pasje i talenty;
  •  posiadają informacje o zawodach z najbliższego otoczenia; ;

Nauczyciele:

  • potrafią diagnozować potrzeby i zasoby uczniów;
  • rozwijają talenty, zainteresowania, zdolności, predyspozycje;
  • wspierają rodziców w procesie doradczym, udzielają informacji, lub kierują do specjalistów;
  • znają ofertę szkół, zasady rekrutacji;
  • włączają przedstawicieli instytucji  w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole.

Rodzice:

  • znają swoje dziecko;
  • są zaangażowani i przygotowani do pełnienia roli „doradców”;
  • znają czynniki ważne przy wyborze szkoły i zawodu;
  • znają  ofertę szkół, zasady rekrutacji;
  • wiedzą gdzie szukać pomocy dla swoich dzieci w sytuacjach trudnych;
  • angażują się w pracę doradczą szkoły (np. prezentują swoje zawody, instytucje).

3. Przepisy prawa polskiego i unijnego dotyczące doradztwa zawodowego

Najważniejsze założenia związane z realizacją WSDZ w szkole zawarte są w dokumentach:

  • Prawo oświatowe [1] -art. 292 ust. 1Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę , art. 109 ust. 1 pkt 7 Ustawy – Prawo oświatowe
  • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r., Nr 67, poz. 329 ze zm.) zobowiązuje placówki oświatowe do „przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia”.
  • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r . – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r., Nr 118, poz. 1112, Nr 137, poz.1304, Nr203, poz. 1966, Nr 228, poz.2258 oraz z 2004 r., Nr 96, poz. 959 i Nr 179, poz. 1845) – dotyczy zasadności zatrudnienia w szkole doradcy zawodowego.
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001r. Nr 61, poz. 624, z 2002 r. Nr 10, poz. 96, z 2003 r. Nr 146, poz. 1416) nakładają na dyrektorów i rady pedagogiczne „obowiązek organizacji wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu”.
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013.532 z dnia 7 maja 2013 r.). Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej… prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści.

4. Podstawowe pojęcia z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego

Poradnictwo zawodowe

Długofalowe i wieloetapowe działania wychowawcze, towarzyszące jednostce w trakcie jej rozwoju zawodowego. Obejmuje ono udzielanie pomocy uczniom i dorosłym w planowaniu, tworzeniu i rozwoju kariery zawodowej, przynoszącej jednostce satysfakcję i zawodowy sukces.

Orientacja zawodowa

Działania wychowawcze szkoły, rodziców, i innych osób, grup i instytucji – mające na celu przygotowanie młodzieży do planowania kariery zawodowej, których ważnym elementem jest podejmowanie kolejnych decyzji wyboru zawodu i szkoły.

Doradztwo zawodowe

Świadczenie pomocy w dokonywaniu kolejnych decyzji wyboru zawodu lub pracy w formie indywidualnej porady zawodowej, poprzez analizę pola problemowego jednostki i udzielenie jej informacji zawodowych, podawanie wskazówek, sugestii oraz instrukcji. (K. Lelińska)

Doradca zawodowy

Osoba udzielająca pomocy, w formie grupowych i indywidualnych porad zawodowych, młodzieży i osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia i szkolenia, uwzględniając ich możliwości psychofizyczne i sytuację życiową a także potrzeby rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego, współpracując z rodzicami i nauczycielami w procesie orientacji zawodowej uczniów oraz wykorzystując w tym celu wiedzę o zawodach, znajomość psychologicznych i pedagogicznych technik, diagnozę rynku pracy oraz techniczne środki przekazywania informacji zawodowej (Klasyfikacja Zawodów i Specjalności)

Informacja zawodowa

Zbiory danych potrzebnych jednostce do podejmowania kolejnych decyzji zawodowych oraz związanych z zatrudnieniem. Zakres treści, metod i kanały przekazywanych informacji są dostosowane do etapu rozwoju zawodowego jednostki oraz rodzajów podejmowanych decyzji ( K. Lelińska)

Informacja edukacyjna

Zbiory danych potrzebnych jednostce do podejmowania decyzji związanych z dalszym kształceniem (G. Sołtysińska)

5. Funkcjonowanie WSDZ w Szkole Podstawowej nr 94 w Warszawie

Za realizację WSDZ odpowiada Dyrektor szkoły, doradca zawodowy, pedagog, psycholog szkolny, bibliotekarz, nauczyciele przedmiotowi, wychowawcy i inne osoby wspomagające działania doradcze. Wspólne planowanie działań systemowych przez specjalistów i nauczycieli, pozwoli podzielić się poszczególnymi zadaniami adekwatnie do posiadanej przez nich wiedzy, doświadczeń, kompetencji w obszarze wychowania, przedsiębiorczości, doradztwa i orientacji zawodowej.

Treści z zakresu doradztwa zawodowego są realizowane w szkole w ciągu roku szkolnego, zgodnie harmonogramem działań WSDZ.

6. Formy, metody i techniki pracy doradczej

Formy pracy adresowane do uczniów

  •  Warsztaty doskonalące umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej i współdziałania w grupie, radzenie sobie ze stresem.
  • Udostępnianie informacji o zawodach, szkołach.
  • Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów.
  • Udzielanie indywidualnych porad uczniom.
  • Organizowanie wycieczek.

Metody w poradnictwie grupowym najczęściej stosowane w pracy doradczej to:

  •  Burza mózgów, dyskusja.
  • Metoda dramy – inscenizacje i odgrywanie ról.
  • Metody testowe (kwestionariusze, ankiety, testy).
  • Metody audiowizualne – filmy edukacyjne, zasoby Internetu i programy multimedialne, prezentacje multimedialne.
  • Treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki.
  • Techniki plastyczne,  kwestionariusze, wywiady, gry i zabawy.

7. Efekty wynikające z wdrożenia WSDZ w Szkole

  • Kształtowanie aktywności zawodowej uczniów.
  • Pomoc rodzinie w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z dalszą edukacją   i  z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci.
  • Dostęp do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców.
  • Świadome, trafniejsze decyzje edukacyjne i zawodowe.

PIK – Punkt Informacji i Kariery ( SIĘGNIJ PO WIĘCEJ)

Od grudnia 2019 r do listopada 2021 roku w naszej szkole rozpoczyna się realizacja projektu ,,Sięgnij po więcej”- rozwój doradztwa zawodowego w szkołach podstawowych m.st. Warszawy.

Projekt współfinansowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020, Oś priorytetowa X Edukacja dla rozwoju regionu, Działanie 10.3 Doskonalenie zawodowe, Poddziałanie 10.3.3 Doradztwo edukacyjno-zawodowe, w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych

Opis: 

Miasto st. Warszawa  we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim  podejmuje kolejne wspólne działania na rzecz rozwoju doradztwa zawodowego i poprawę jakości usług w zakresie doradztwa.  Celem głównym projektu jest zapewnienie uczniom szkół  podstawowych możliwości korzystania z doradztwa indywidualnego na terenie szkoły. W 110 szkołach  podstawowych zaplanowano  systemowe wzmocnienie doradztwa edukacyjno-zawodowego poprzez  utworzenie Punktów Informacji i Kariery (PIK). Szkoły zostaną  wyposażone  w sprzęt komputerowy,  pomoce i materiały dydaktyczne oraz fachową literaturę. Uczniowie biorący udział w projekcie będą mogli uczestniczyć w warsztatach zawodoznawczych w Centrum Kształcenia Zawodowego nr 1 w Warszawie. W  celu lepszego dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy nawiązana została współpraca z przedsiębiorcami, a także otoczeniem społeczno-gospodarczym. 40 nauczycieli uzyska kwalifikacje w zakresie doradztwa zawodowego. Platforma edukacyjna www.brp.edu.pl będzie dostosowana do potrzeb uczniów szkół  podstawowych, rodziców i nauczycieli.

,,Wybierz zawód, który lubisz  a nigdy nie będziesz musiał pracować”

 (Konficjusz)

Doradztwo zawodowe w szkole – podstawowe informacje

Doradztwo zawodowe w szkole podstawowej to, najprościej ujmując, wszystkie działania w ramach działalności szkoły wspierające uczniów i ich rodziców w podejmowaniu decyzji dotyczącej wyboru typu szkoły ponadpodstawowej, kierunku dalszej edukacji i zawodu.

Lekcje doradztwa zawodowego jako przedmiotu szkolnego przewidziane są dla uczniów klas 7 i 8. W czasie zajęć omawiany jest system szkolnictwa w Polsce, podstawowe zagadnienia związane z planowaniem nauki po ukończeniu szkoły podstawowej oraz rynkiem pracy. Ważną częścią zajęć są zabawy, ćwiczenia i rozmowy pozwalające na lepsze poznanie samego siebie oraz doskonalenie umiejętności komunikowania się i współpracy w grupie.

Cele główne doradztwa zawodowego:

– Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru zawodu zgodnie z ich zainteresowaniami i możliwościami.

– Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności wobec pracy (aktywizacja zawodowa).

– Rozbudzanie aspiracji zawodowych i motywowanie do działania.

– Kształtowanie umiejętności analizowania swoich cech osobowości w aspekcie wyboru zawodu.

– Dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy, o systemie szkolnictwa ponadpodstawowego i ponadgimnazjalnego.

– Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania.

– Kształtowanie szacunku do pracy.

– Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji.

Dlaczego warto spotkać się z doradcą zawodowym? Doradca zawodowy w szkole- kto to właściwie jest… i dlaczego warto się z nim spotkać?

DORADCA ZAWODOWY W SZKOLE – KIM JEST?

Doradca zawodowy udziela pomocy w planowaniu dalszego kształcenia i kariery zawodowej m.in. w formie grupowych i indywidualnych porad uwzględniając predyspozycje indywidualne osób korzystających z pomocy, a także potrzeby rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego.

DLA KOGO?

Działania szkolnych doradców zawodowych skierowane są do młodzieży, w szczególności młodzieży kończącej szkołę podstawową, która poszukuje odpowiedzi m.in. na pytania:

– Jakie są moje zainteresowania i umiejętności?

– Jakie są moje plany, pasje i cele. A jeśli ich nie ma?

– Która szkoła/uczelnia jest dla mnie odpowiednia?

– Moja wymarzona praca?

– Czy istnieją alternatywy ścieżki kształcenia do mojej wymarzonej pracy?

Doradca zawodowy wspiera również rodziców uczniów mających dylematy edukacyjne i zawodowe.

W JAKI SPOSÓB?

Doradca zawodowy …..

– zapewnia wsparcie w podejmowaniu szkolnych i zawodowych decyzji podczas rozmów indywidualnych bądź prowadząc zajęcia grupowe,

– pomaga określić zainteresowania i umiejętności wykorzystując różne ćwiczenia, testy i kwestionariusze psychologiczne,

– pomaga podjąć samodzielną decyzję związaną z wyborem szkoły, uczelni, zawodu poprzez udzielanie informacji zawodowo – edukacyjnej, takich jak o możliwościach kształcenia, informacje o rynku pracy, informacje o zawodach itp.

JAKIE SĄ KORZYŚCI ?

Dzięki pomocy doradcy zawodowego można m.in.

– nauczyć się jak zaplanować swoją dalszą edukację oraz karierę zawodową

– uzyskać jasność swoich planów i celów zawodowych

– uzyskać informacje na temat swoich mocnych strony, talentów i w jaki sposób wykorzystać je w planowaniu dalszej edukacji

– otrzymać informacje na temat aktualnych wymagań rynku pracy, aktualnych możliwości dróg kształcenia.

Indywidualne rozmowy doradcze – to spotkania z doradcą zawodowym, które mają na celu określenie problemu zawodowego i pomoc w jego rozwiązaniu.

W ramach indywidualnego poradnictwa zawodowego doradca zawodowy zachęca ucznia do swobodnego wypowiadania się i aktywnego współdziałania w poszukiwaniu rozwiązań sytuacji problemowej.

W ramach prowadzonej rozmowy doradczej (w zależności od problemu) następuje nawiązanie kontaktu, omówienie sytuacji ucznia, przeanalizowanie przebiegu kariery szkolnej i/lub zawodowej, określenie zainteresowań i oczekiwań związanych z zawodem, a także omówienie wymagań zdrowotnych. Doradca zawodowy i uczeń wspólnie planują dalsze kroki postępowania i dokonują ustaleń, jakie działania uczeń powinien podjąć po zakończeniu porady, czyli wspólnie przygotowują indywidualny plan działania.

W zależności od potrzeb ucznia, rozmowa z doradcą zawodowym obejmować może następujące zagadnienia: 

  • określanie zainteresowań i uzdolnień zawodowych,
  • określenie preferencji i predyspozycji zawodowych, 
  • opracowanie indywidualnego planu działania, 
  • przygotowanie listu motywacyjnego i życiorysu zawodowego, 
  • przygotowanie do rozmowy z pracodawcą, 
  • wsparcie psychiczne i wzmocnienie pozytywnej motywacji.

Treści programowe.

W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych, które jednocześnie wyznaczają treści programowe doradztwa zawodowego:

1.Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych                     i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

uczeń:

– rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe oraz stan zdrowia);

– dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autodiagnozy, ocen innych osób i innych źródeł;

– rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;

– charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy i etyki zawodowej;

– określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji.

2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

uczeń:

– wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając składowe ich opisów, w tym dróg ich zdobywania;

– wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy;

– porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;

– dokonuje autoprezentacji;

– uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;

– analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczeniu się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

uczeń:

– analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;

– analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych własnych zasobów;

– charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaszkolnej w Polsce;

– określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

uczeń:

– planuje ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów;

– podejmuje decyzje o dalszej drodze edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym,

– określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów;

– identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy.

Przydatne linki.

Biuro Edukacji m.st. Warszawa  http://edukacja.warszawa.pl

Dokumenty Europass http://europass.org.pl

Informacje na temat przeliczania ocen na punkty http://www.kuratorium.waw.pl

Informacje o lokalnym i krajowym rynku pracy http://www.psz.praca.gov.pl

Informacje o prognozowanym zapotrzebowaniu na poszczególne zawody http://barometrzawodow.pl/

Informacje o szkołach, kształceniu zawodowym i ogólnym http://www.ore.edu.pl

Informacje o uczelniach, kierunki studiów http://www.uczelnie.info.pl

Informacje o zawodach, filmy zawodoznawcze http://www.ohpdlaszkoly.pl

Informacje o zawodach, rankingi szkół http://www.perspektywy.pl

Katalog zawodów , testy, uczelnie http://www.kluczdokariery.pl

Krajowe Ramy Kwalifikacji http://www.kwalifikacje.edu.pl

Ministerstwo Edukacji Narodowej http://men.gov.pl

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego http://www.nauka.gov.pl

Mobilne Centra Informacji Zawodowej OHP http://www.ohp.pl

Możliwości Kształcenia w Europie http://ec.europa.eu/ploteus/home_pl.htm

Ogólne informacje o szkołach http://www.szkolnictwo.pl

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna http://www.oke.waw.pl

Olimpiada z wiedzy o planowaniu i zarządzaniu karierą zawodową http://www.olimpiada.sdsiz.pl

Skip to content